مشاور حقوقی

مشاور حقوقی دارای دانش و اطلاعات کامل حقوقی بوده و استحقاق یاری رساندن به اشخاص حقیقی و حقوقی در این زمینه را دارد. تحلیل و بررسی مباحث مرتبط با حوزه حقوق و مقررات حاکم بر کشور و انطباق آن ها با رویدادهای روزمره زندگی فردی و اجتماعی اشخاص مهمترین وظیفه مشاور حقوقی بوده که ریشه موفقیت و قدرت راهنمایی او به اشخاص مدد جو، با سطح تسلطی که بر قوانین و مقررات حاکم بر کشور دارد، در ارتباط است. در ادامه مطالب در رابطه با شرح وظایف و دیگر مباحث مربوط با مشاوران حقوقی بیشتر سخن خواهیم گفت. جهت درک اهمیت و جایگاه این افراد در سطح جامعه لطفا، با ما بمانید.

مشاور حقوقی کیست؟

متاسفانه، بسیاری از اشخاص به جایی تلاش و کوشش سالم جهت رسیدن به اهداف خود در زندگی، ساده ترین و در عین حال غیر اخلاقی و ناعادلانه ترین مسیر را انتخاب کرده و از ناآگاهی اشخاص با دانش حقوق و مقررات حاکم بر نظام قانونی و قضایی کشور بهره برده، از آن ها پلی جهت رسیدن به خواسته هایشان می سازند.

در چنین شرایطی اشخاص بی گناهی که قربانی خواسته های این سودجویان قرار گرفته اند، جهت دفاع از خود راهی به جز رجوع به قانون ندارند. اما از آنجایی که قانون جهت بازستاندن حق و حقوق پایمال شده نیاز به اماره و دلایلی مستحکمی دارد، و اشخاص مذکور به دلیل عدم قدرت فراهم کردن دلایل و مستندات قابل استناد برای قانون، جهت دفاع از خویش باز می مانند.

اینجاست که اهمیت و نیاز به مشاوره حقوقی در هر جامعه ای مشخص می شود. در واقع مشاور حقوقی شخصی است که بر دانش حقوقی اشراف کامل داشته و بهترین و کاربردی ترین راه حل ها را پیش پای افرادی که جهت دفاع از حق و حقوق خود به آن ها پناه می برند می گذارند.

به دلیل پیچیدگی روابط اجتماعی بشر، دانش حقوق نیز از پیچیدگی های زیادی برخوردار بوده و به همین سبب قدرت تحلیل آن فقط از عهده آن دسته از افرادی بر می آید که این دانش را به صورت فراگیر در همه حوزه ها در مراکز آموزش عالی آموخته اند.

بنابراین بسیار طبیعی است که افراد عادی، اطلاعات حقوقی کافی جهت دفاع  از خود در برابر فریب سودجویان را نداشته و همواره همانند نیاز داشتن به پزشک برای درمان جسم، جهت رفع مشکلات حقوقی و قضایی خود نیز به یک مشاور با تجربه و خبره نیازمند شوند. با توجه به موارد عنوان شده می توان نتیجه گرفت که مشاور حقوقی کسی است که به همه حوزه های دانش حقوقی تسلط داشته و به افرادی  که جهت درخواست کمک و راهنمایی در این رابطه به آن ها رجوع می کنند، مشاوره داده و یاری می رسانند.

مهمترین ویژگی های مشاور حقوقی

همانطور که گفتیم مشاور حقوقی، جهت دفاع اشخاص از حق و حقوق خود، در جامعه نقش کلیدی دارند و با ارائه راهکار و راهنمایی به افرادی که به آن ها رجوع می کنند، در کنار قانون قرار گرفته و در برقراری عدالت در جامعه مفید هستند. بنابراین یک مشاور حقوقی برای آنکه بتواند از عهده وظایف محوله بر آن به خوبی براید و برای جامعه و اشخاص مفید و مثمر ثمر واقع گردد، باید دارای یک سری ویژگی ها باشد که مهمترین آن ها به شرح زیر است.

• داشتن دانش حقوقی کافی:

مهمترین و اصلی ترین ویژگی یک مشاور و کارشناس حقوقی خوب، تسلط کامل او بر دانش و علم حقوق در تمامی زمینه های آن است. باید متذکر شویم که دانش حقوقی بسیار گسترده بود و با تمام مسائل و موضوعات زندگی شخصی و اجتماعی اشخاص در ارتباط هست که یک مشاور حقوقی برای ارائه مشاوره ای کارآمد باید با تمامی حوزه های حقوق به طور کامل آشنا باشد. در غیر این صورت او نه تنها برای جامعه و دفاع از حقوق اشخاص مفید نخواهد بود، بلکه به دلیل ارائه راهکارهای غلط و نادرست به عنوان معضلی دیگر بر دیگر معضلات جامعه افزوده می شود. همچنین کسانی که به عنوان مشاوران حقوقی در جامعه به فعالیت می پردازند باید از جانب قانون نیز مورد تایید قرار گرفته و از تمامی آزمون های مطروحه در این زمینه سربلند بیرون بیایند.

• داشتن صلاحیت اخلاقی:

دیگر ویژگی یک مشاور حقوقی خوب داشتن صلاحیت اخلاقی است. گاهی اوقات برخی ناقضان قانون و حقوق فردی و اجتماعی افراد، جهت راهبرد اهداف پلید و تبرئه خود،  با مشاوران حقوقی نیز ارتباط برقرار کرده و علاوه بر دریافت راه حل هایی برای دور زدن قوانین از آن ها می خواهند که به اشخاص نیز مشاوره های غلط بدهند

در چنین شرایطی تنها داشتن سلامت اخلاقی و وجدان کاری است که مشاور حقوقی را به اصول کاری خود پایبند می کند. یک کارشناس حقوقی با اخلاق باید دارای سه خصوصیت مهم صداقت، امانت دارای و راز داری بوده تا بتواند در کنار ارائه مشاوره های صادقانه، در حفظ اسرار کسانی که برای دریافت مشاوره به آن ها مراجعه می کنند نیز کوشا باشند.

• داشتن اطلاعات حقوقی و قانونی به روز:

همچنین مشاوران حقوقی باید اهل مطالعه بوده و همواره جهت به روز کردن اطلاعات حقوقی و قانونی خود علاوه بر مطالعه متون حقوقی تمامی مصوبات و آیین نامه های جدید دولت و قوه قانونگذار را نیز فرا بگیرند. زیرا مباحث مرتبط با حقوق همواره مباحثی پویا بوده و با توجه به مقتضیات جامعه مدام در حال تغییر و تحول است.

بنابراین یک مشاور حقوقی جهت انجام بهینه وظیفه خود باید همواره در صدد به روز کردن دانش خود بوده و صرفا به آن چیزی که در گذشته آموخته است اکتفا نکند.

• داشتن تجربه کافی:

دیگر ویژگی های مهم یک مشاور حقوقی قابل اعتماد تجربه است. همانطور که می دانید، در تمامی مشاغل تجربه نقش کلیدی داشته و یکی از مهمترین گام های موفقیت به شمار می رود. مشاوران حقوقی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و همواره هر چقدر تجربه بالایی داشته باشند، قدرت تحلیل مسائل حقوقی برای آن ها نیز راحت تر می شود. به این ترتیب در راستای یاری رساندن به اشخاص موفق تر عمل خواهند کرد.

• داشتن قدرت تصمیم گیری سریع و صحیح:

یک مشاور حقوقی باید از قدرت تصمیم گیری بالایی برخوردار باشد. زیرا در غیر این صورت، اعتماد به نفس لازم برای ارائه راهکار مناسب به مشتریان خود را نخواهد داشت. همانطور که گفتیم موضوعات مرتبط با علم حقوق بسیار پیچیده و‌ گسترده هستند.

بنابراین یک مشاور حقوقی قابل باید قادر باشد از بین آن ها مورد مناسب برای تطابق با نیاز مشتریان را انتخاب کرده و به این ترتیب تصمیمات لازم برای نحوه راهنمایی را بدون اتلاف زمان بگیرد. البته باید متذکر شد تصمیمات اخذ شده باید کاملا کارشناسی شده و صحیح باشند.

به نحوی که به افراد جهت حل مشکل پیش آمده کمک کند. همچنین جهت اخذ تصمیم کاربردی و ارائه مشاوره به درد بخور لازم هست که مشاوران حقوقی از توان برقراری ارتباط مناسب با اشخاص و سازمان ها و فن بیان و قدرت نوشتن بالایی  برخوردار باشند.

شرایط قانونی برای اخذ عنوان مشاور حقوقی

همانطور که متوجه شدید؛ مشاوران حقوقی دارای نقش مهمی در جامعه هستند، به همین دلیل قانون نیز این وظیفه را تنها به کسانی واگذار می کند که شرایط آن را دارند. به این ترتیب برای تاسیس دفاتر حقوقی، مقررات و ضوابط خاصی را تعیین کرده است که اشخاص متقاضی اخذ مجوز تاسیس دفتر مشاوره فقط در چهار چوب آن ها قادر هستند به خواسته خود برسند.

همانطور که گفتیم یکی از ویژگی های مهم مشاوران حقوقی داشتن دانش حقوقی کامل است که قانون به این ویژگی اهمیت خاص داده و همه مشاوران حقوقی متقاضی احداث دفاتر مشاوره را قبل از انجام این کار مورد آزمون قرار می دهد. تمامی متقاضیانی تاسیس دفتر مشاوره باید دارای مدرک کارشناسی حقوق از دانشکده های حقوق و موسسات آموزش عالی و مورد تایید باشند.

همچنین باید بتواند در آزمون مشاوران حقوقی، که به واسطه مرکز امور مشاوران حقوقی قوه قضاییه همه ساله برگذار می شود، نمره و رتبه مورد نیاز را کسب کرده و مصاحبه های شفاهی و دوره های کار آموزی را با موفقیت پشت سر بگذرانند. به این ترتیب قوه قضاییه با برگذاری این آزمون علاوه بر تامین مشاوران حقوقی بخش های مختلف دادگستری، از افرادی که استحقاق و ظرفیت کافی برای انجام این وظیفه را دارند استفاده می نماید.

طبق قوانین و ضوابط موجود در قانون افرادی که دارای کارشناسی حقوق، الهیات و معارف اسلامی، فقه و حقوق اسلامی، فقه و مبانی حقوق اسلامی و دارای کارشناسی ارشد هر کدام از زیر شاخه های حقوق عمومی، خصوصی و بین المللی باشند، در صورتی که مدرک کارشناسی آن ها نیز حقوق است، صلاحیت شرکت در آزمون مشاور حقوقی را دارند.

مهمترین وظایف مشاور حقوقی

در مباحث قبلی عنوان کردیم که مهمترین وظیفه کارشناسان و مشاوران حقوقی دفاع از عدالت اجتماعی و حق و حقوق مراجعه کنندگان از طریق ارائه مشاوره و راهکار به آن ها می باشد. اما وظایف محوله به مشاوران حقوقی فقط خلاصه در ارائه مشاوره نیست و علاوه بر آن طبق عرف و قانون این افراد وظایف دیگری نیز دارند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

• تهیه و تنظیم متن قراردادهای مورد نیاز برای فعالیت شرکت ها و موسسات تجاری و حقوقی
• نظارت بر روند عقد قرار دادهای اشخاص حقیقی و حقوقی
• جمع آوری مدارک و اطلاعات لازم جهت حضور اشخاص حقیقی و حقوقی در مزایده ها و مناقصه ها
• حضور در جلسات دادرسی به نمایندگی از جانب اشخاص حقیقی و حقوقی
• انجام تحقیقات حقوقی جهت ارائه راهکار منطقی و همچنین دفاع اصولی از حق و حقوق وکلای خود در محضر قانون
• ارائه پیش نویس نامه حقوقی جهت دفاع از حقوق موکل خود که شامل فعالیت، اظهارات، موافقت نامه و غیره می باشد
• ارائه مشاوره های حقوقی و راهنمایی مدیران و اعضای هیئت مدیره انواع شرکت ها و موسسات تجاری
• ارائه مشاوره و راهنمایی جهت تاسیس و ثبت انواع شرکت و کمک به تنظیم اساسنامه ها و آیین نامه ها
• رسیدگی به شکایت ها و دعاوی اداری و حقوقی شرکت ها
• جمع آوری دلایل و شواهد لازم جهت دفاع از سازمان ها و شرکت ها در محاکم قضایی
• انجام کلیه مباحث مرتبط با انحلال و ثبت تغییرات شرکت ها.

مزایا و ضرورت اخذ وکیل و مشاوره حقوقی

داشتن وکیل و مشاور حقوقی برای شرکت ها و موسسات در همه حال ضرورت دارد. همچنین اشخاص خصوصی نیز در مواقعی که گذرشان به محاکم دادگستری می افتد و زمانی که قصد انجام اعمال نیازمند به دانش حقوقی را دارند، باید مشاوره دریافت کنند. به این ترتیب دریافت مشاوره از کارشناسان حقوقی علاوه بر مزیت هایی که برای اشخاص  دارد، یک ضرورت نیز به شمار می رود. زیرا وکلا و مشاوران حقوقی با تکیه بر دانش و تجربه خود امور را به نحوی مدیریت می کنند که موکلان آن‌ ها هیچ گاه درگیر مشکلات حقوقی و قضایی ناشی از آن نمی شوند.. همچنین در کنار انجام وظایف خود با  تدبیر و هوشمندی کامل در زمان و هزینه نیز مدیریت کرده و وظایف خود را با صرف زمان و هزینه کمتر انجام می دهند.

از طرف دیگر هنگامی که موکلین آن ها بنابر دلایلی چه به عنوان خواهان و چه به عنوان خوانده درگیر دعاوی قضایی می شوند، آن ها به راحتی می توانند تمامی امور مرتبط به آن را بر عهده بگیرند.

البته باید متذکر شویم که وکلای دادگستری جدا از مشاوران دادگستری هستند. هر چند این دو نهاد پس از گذراندن تحصیلات حقوقی و آزمون های مقرر قادر به فعالیت می شوند. اما یک سری تفاوت هایی وجود دارد که آن ها را مجزا از یکدیگر می کند.

به عنوان مثال وکلای می توانند به نیابت از موکلان خود در دعاوی قضایی حضور یافته و تمامی وظایف موکل را به جای او انجام دهد. اما مشاوران حقوقی فقط می توانند پس از دادرسی تشکیل پرونده داده و آن را به دادگاه ارائه دهد و سپس به عنوان نماینده در دعاوی و دادرسی ها حضور یابند.

انواع مشاور حقوقی

دریافت مشاوره و راهنمایی از مشاوران حقوقی و وکلای دادگستری، قبل از انجام اعمال و اقداماتی که با مسائل حقوقی در ارتباط هستند، بسیار مهم بوده و افراد را از شر مشکلات ناشی از اقدامات ناآگاهانه نجات می دهد. به همین دلیل است که انجام هر اقدام حقوقی بدون اخذ مشاوره همیشه منع شده و اشخاص بی اعتنا به این واقعیت در معرض آسیب های جدی قرار دارند.

امروزه به لطف پیشرفت دانش بشر و سطح  شعور و آگاهی دولت ها، شرایط برای دسترسی به مشاوران امین و قابل اعتماد بسیار راحت شده است. حتی با توجه به امکانات حال حاضر موجود در دسترس بشر اشخاص  به صورت غیر حضوری امکان برقراری ارتباط با کارشناسان و مشاوران حقوقی را به راحتی دارند. به طور کلی روش هایی که اشخاص حقیقی و حقوقی به واسطه آن ها می توانند از مشاوره کارشناسان و وکلا برخوردار شوند به شرح زیر است.

• وکیل انتخابی:

اشخاص به صورت اختیاری یکی از وکلای دادگستری را انتخاب کرده و با عقد قرارداد را وکیل خود می کنند.

• وکیل معاضدتی:

اشخاصی که توان مالی لازم برای اخذ وکیل و مشاور حقوقی رل ندارند و احساس می کنند نیازمند دریافت مشاوره هستند، می توانند از دادگاه صالح درخواست وکیل معاضدتی کنند.

• وکیل تسخیری:

این نوع مشاوره مرتبط با پرونده‌ های کیفری بوده و در صورت عدم معرفی وکیل از جانب متهم، دادگاه برای او وکیل تسخیری اختیار می کند.

• وکیل اتفاقی:

در این نوع مشاوره حقوقی افرادی که دارای دانش و اطلاعات کافی حقوقی هستند می تواند به اشخاص نیازمند مشاوره دهند اما به دلیل نداشتن پروانه وکالت نمی تواند به عنوان وکیل رسمی دادگستری انتخاب شوند.